Purges

PURGE AS ROUTINE CLEANSING
PURGE AS TERROR
The GREAT PURGES
na de Grote Zuivering
bibliografie

De term purge heeft een bijzonder onheilspellende toon omdat het nauw is geassocieerd met de terreur in communistische landen. In feite duidt het historisch gezien op twee verschillende politieke operaties in de Sovjet-Unie., Het ene was een proces waarbij instellingen zoals de staatsbureaucratieën en de Communistische Partij probeerden functionarissen die verdacht werden van politieke afwijking en incompetentie te verdrijven (zuiveren): restjes van het oude regime, voormalige leden van niet-bolsjewistische politieke partijen, politieke oppositionisten en anderen die politiek onbetrouwbaar of professioneel incompetent werden geacht. De andere was politieke onderdrukking en terreur, een zuivering van de samenleving in het algemeen van “vijanden.,”

PURGE als ROUTINE reiniging

Het eerste proces was niet noodzakelijk vrij van terreur, maar het was niet bedoeld als een terreur operatie. Het werd het beroemdst geassocieerd met de herhaalde “reinigingsoperaties” binnen de Communistische Partij. Niet anders dan de uitsluiting van Nazi-leden uit staatsinstellingen in het naoorlogse Duitsland of, in postcommunistisch Oost-Europa, van degenen die geassocieerd zijn met de geheime politie en politieke terreur, waren de reinigingen bedoeld om de partij vrij te houden van opportunisten en andere ongewenste elementen., Twee specifieke factoren maakten zuiveringen van de partij onvermijdelijk. De ene is dat de partij een brede massa politieke basis nodig had en haar lidmaatschap wilde verbreden, zoals ze voor het eerst deed in 1917 toen de partij uit de underground kwam en zich snel uitbreidde, maar ook haar politieke zuiverheid als communistische avant-garde partij moest behouden. De andere is dat de afwezigheid van pluralisme en het systeem van eenpartijdictatuur zuiveringen noodzakelijk maakten., Omdat degenen die politieke activiteit zochten, zelfs degenen die het niet eens waren met de Communistische Partij, nergens anders heen konden en daarom de Communistische Partij van binnenuit wilden leiden in de richting die zij wilden, leek de partij voortdurend verwaterd door subversieven die moesten worden verwijderd. Geleerden van het ” totalitarisme “hebben een uitgebreide theorie ontwikkeld over de noodzaak van een” permanente zuivering ” voor het behoud van het revolutionaire elan van de partij door het elimineren van de corrupte en de deviant.,

het constante zuiveringsproces leek de partijleiders niet adequaat toen zij besloten tot plotselinge en radicale beleidswijzigingen. Daarom nam de Communistische Partij periodiek zijn toevlucht tot zuiveringscampagnes voor de hele partij. In 1918-1919 hadden zich al enkele vroege gevallen voorgedaan toen de partij diep betrokken was bij de burgeroorlog tegen de contrarevolutionairen., De eerste grote partijbrede zuiveringscampagne vond plaats in 1921-1922, toen de partij door economische noodzaak gedwongen werd zich terug te trekken van de Revolutionaire Oorlog naar een vreedzame economische wederopbouw (de nieuwe economische politiek of NEP) door een gedeeltelijke herinvoering van marktrelaties. Deze zuivering verminderde het lidmaatschap met bijna een kwart. De zuivering werd gevolgd door een snelle uitbreiding van de partij rangen in het midden van de jaren 1920, met name na de dood van Vladimir Lenin, de leider van de partij, door middel van speciale rekruteringscampagnes van arbeiders., Tegen het einde van de jaren 1920 verscheen Jozef Stalin als de overwinnaar in de strijd om de macht onder de partijelite en, na NEP, wendde zich tot het uitvoeren van zijn “revolutie van bovenaf” (snelle industrialisatie en grootschalige collectivisatie). Dit inhield een andere partijbrede zuivering die zogenaamd werd uitgevoerd om de strijdcapaciteit van de partij te versterken.”Deze zuivering werd gelijktijdig uitgevoerd met wervingscampagnes om verder te proletariseren.,”Maar tegen 1933, toen Stalins’ revolutie van bovenaf ‘ een ernstige crisis had geconfronteerd als gevolg van wijdverspreide hongersnood, werd de rekrutering beëindigd en werd een andere partijbrede zuivering uitgevoerd. De partijleiding vond dat veel voorheen betrouwbare functionarissen geen sympathie hadden voor de harde economische en politieke maatregelen die werden genomen om het hoofd te bieden aan de hongersnood. Als gevolg daarvan werd een zeer groot aantal partijleden het slachtoffer van de zuivering. De zuivering van 1933 slaagde er nog steeds niet in de partijleiders tevreden te stellen, die de lidmaatschapsinspectie in verschillende vormen voortzetten voor de volgende jaren.,Dit proces fuseerde met de tweede soort zuivering, terreur en repressie, midden tot eind jaren dertig tegen de achtergrond van de toenemende dreiging van oorlog. Van 1933 tot 1938 daalde het lidmaatschap van de Communistische Partij dus met meer dan 40 procent, van 3,5 miljoen naar 1,9 miljoen (Rigby, P. 52).

de zuivering van de jaren 1930 creëerde een groot aantal problemen, beginnend met de chaos van de boekhouding en eindigend met de vernietiging van de levens van tal van loyale partijleden., Zo traumatisch was de ervaring dat Stalin, toen hij in 1939 het achttiende partijcongres toesprak, verklaarde dat, hoewel de zuiveringscampagne de partij versterkte door de politiek onbetrouwbare uit te bannen, er ernstige fouten waren gemaakt tijdens de campagnes en dat de partij geen verdere massale schoonmaak nodig zou hebben. Dergelijke massale operaties werden officieel afgeschaft en zouden nooit meer worden herhaald.

Dit betekende niet dat routinematige zuiveringen verdwenen. Ze gingen verder., Bovendien vonden gelokaliseerde zuiveringen ook plaats in verschillende gebieden van het land, bijvoorbeeld in die gebieden van de Sovjet-Unie die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden bezet (met inbegrip van de nieuw opgerichte Unie-republieken zoals de Baltische staten), om de partij te zuiveren van die leden die verdacht worden van desertie, samenwerking met vijandelijke troepen en andere misdaden.

zuiveren als terreur

zuiveren als politieke terreur begon onmiddellijk na de Oktoberrevolutie. De nieuwe revolutionaire regering creëerde kort na de revolutie een geheime politie (Cheka) om de contrarevolutionaire krachten te bestrijden., Tijdens de daaropvolgende burgeroorlog (1918-1921) werden in het land maar liefst 150.000 doodvonnissen uitgesproken. Zelfs dit cijfer wordt waarschijnlijk onderschat. Tijdens de relatief vreedzame NEP (1921-1927) werden ongeveer 10.000 mensen (“politieke criminelen”) ter dood veroordeeld door de geheime politie (vanaf 1923, de OGPU). Stalin ‘ s “revolutie van bovenaf”, die een scherpe wending markeerde van NEP en weerstand stootte zowel binnen de partij en de regering als van de Sovjetmaatschappij in het algemeen, leidde tot een sterke toename van het aantal uitgeoefende politieke doodvonnissen., In de vier jaar van 1928 tot 1931 werden in het land meer dan 30.000 ter dood veroordeeld voor politieke misdaden (alle gegevens over terreur hier en later komen van Popov, p. 28).

deze getallen zijn slechts het topje van de ijsberg. Tijdens de vier jaar van Stalins ” revolutie van bovenaf “werden bijna een half miljoen mensen gearresteerd voor vermeende politieke en economische misdaden (zoals” economische vernieling”), van wie de meesten werden veroordeeld tot gevangenisstraffen of ballingschap. Het was in deze tijd dat de beruchte Goelag (Sovjet werkkampen) snel uitgebreid., Door het platteland te collectiviseren, zuiverde de partij het van de koelakken (rijke boeren), gebrandmerkt als “klassenvijanden” (plattelandsburgerij), en hun aanhangers. Deze dekulakisatie operatie onteigende waarschijnlijk meer dan drie miljoen boeren. Daarnaast vluchtten in 1928-1932 meer dan tien miljoen mensen het platteland naar de stad, van wie een groot aantal dat onvrijwillig deed.,toen de onmiddellijke doelen van Stalins “revolutie van bovenaf” werden bereikt, daalde de zuiveringsoperatie tot op zekere hoogte, wat het aantal doodvonnissen betreft—ongeveer zevenduizend veel lager dan de voorgaande jaren. Het aantal arrestaties bleef echter zeer hoog, met bijna een half miljoen. Dit weerspiegelde het feit dat Stalin op grote schaal politieke zuiveringen als terreur gebruikte tijdens de hongersnood van 1932-1933 (die zelf miljoenen levens eiste). De hongersnood crisis en de terreur gebruikt om het hoofd te bieden markeerde een nieuwe fase in de geschiedenis van de Sovjet zuivering., Tot dan was het belangrijkste doel van de zuivering de “klassenvijand”, maar tijdens de hongersnood begon het doel subtiel te verschuiven van de “klassenvijand” naar de “vijand van het volk.”Dit nieuwe, klasse-neutrale beeld van de vijand omvatte vrijwel iedereen, inclusief beproefde partijleden., De beroemde sovjetaanklager Andrej Vysjinski onder Stalin merkte in 1933 op dat de vijand, nadat hij de strijd had verloren, nu zijn toevlucht nam tot “methoden die bekend staan als stille sappen” in plaats van een directe frontale aanval en zijn sloophandelingen probeerde te verbergen met allerlei “objectieve redenen”, “gebreken” en de bewering dat de incidenten “niet door kwaadaardige menselijke bedoelingen leken te worden veroorzaakt.”Daarom, benadrukte Vyshinsky, wordt de vijand” minder detecteerbaar en daardoor wordt het minder mogelijk hem te isoleren ” (Kuromiya, 1988, p. 318).,

Dit betekende dat massa zuiveringen onvermijdelijk waren om verborgen vijanden te vangen, zelfs ten koste van de onschuldigen. Het was toen, 1932-1934, dat zelfs leden van de Communistische Partij in groten getale werden gearresteerd en zelfs als vijanden werden geëxecuteerd. Het was toen dat, tegen de achtergrond van de internationale dreiging van het Oosten (Japan) en het westen (Duitsland), buitenlanders, in het buitenland geboren Sovjet-burgers, en degenen die met hen geassocieerd werden onder verdenking kwamen en werden gezuiverd in aanzienlijke aantallen., Zo werden veel mensen geboren in Harbin, Warschau, Riga, Boekarest en elders gezuiverd (geëxecuteerd) voor hun vermeende buitenlandse connecties. Zelfs partijleden uit het buitenland (Koreanen, Bulgaren, Polen, Oekraïners, Russen en anderen) werden aan hetzelfde lot onderworpen. Talrijke mensen (Polen, Oekraïners en anderen) werden gearresteerd en geëxecuteerd voor hun vermeende lidmaatschap van “nationalistische” organisaties of in buitenlandse (Duitse, Japanse, Poolse) “spionagenetwerken” (bijna al deze beschuldigingen werden verzonnen door de geheime politie)., De regering begon gegevens te verzamelen over alle “verdachte” nationale groepen (zoals etnische Duitsers) in het land. Dit alles verbleekte echter in vergelijking met wat bekend werd als de Grote Zuivering (of Grote Terreur).

de Grote Zuiveringen

Er is geen algemeen aanvaarde consensus over het moment waarop Stalin precies begon met de Grote Zuivering. Velen die zich bezighouden met Oekraïne, dat zwaar werd getroffen door de hongersnood en de zuivering in 1932-1933, beweren dat het in die tijd begon. Sommigen beweren dat het begon met de moord op Sergei Kirov, het hoofd van de Leningrad partijorganisatie, in december 1934., Sommigen suggereren dat Stalin het lanceerde met het eerste Moskouse showproces in augustus 1936. Weer anderen schrijven het toe aan de zomer van 1937, toen ontegenzeggelijk massale terreuroperaties begonnen. De meeste geleerden zijn het er echter over eens dat de Grote Zuivering vrijwel tot stilstand kwam in de herfst van 1938, toen Stalins hoofdbeul, de geheime politiechef Nikolaj Jezjov, van zijn post werd verwijderd. In de vier jaar van 1935 tot 1938 werden bijna 2 miljoen (in 1937 en 1938 alleen al meer dan 1,3 miljoen) mensen gearresteerd. Van hen werden bijna 700.000 ter dood veroordeeld (Popov, p.28; Wheatcroft, pp., 129–135). Hoewel deze gegevens vrijwel zeker onvolledig zijn, zijn de twee jaar 1937 en 1938 goed voor 99 procent van deze doodvonnissen. Het uitvoeringspercentage van de gearresteerden was 44 procent in 1937 en 59 procent in 1938, terwijl het minder dan 1 procent was in 1935 en 1936.

Wie is gezuiverd? Vroeger werd gedacht dat de belangrijkste slachtoffers van de zuivering de Sovjet-elite waren., Het beroemdste waren de drie Moskouse showprocessen (die in 1936, 1937 en 1938 werden gehouden) die prominente bolsjewieken (zoals Grigori Zinovjev, Lev Kamenev, Georgi Pjatakov en Nikolaj Boecharin) aan het licht brachten, van wie de meesten onmiddellijk na hun processen werden geëxecuteerd. Hoewel het waarschijnlijk is dat de elite onevenredig leed door hun zichtbaarheid en hun posities van verantwoordelijkheid, waren in feite “kleine mensen”—arbeiders, boeren en andere “gewone” Sovjetburgers—numeriek verantwoordelijk voor de meerderheid van de slachtoffers, zoals duidelijk werd na de opening van eerder gesloten Sovjetarchieven in de jaren negentig., Voorheen onderdrukte koelakken, criminelen, ministers van religie en andere politiek “ongewenste” elementen werden specifiek het doelwit van een speciale massale operatie in 1937-1938 (de zogenaamde koelak operatie). Vele anderen, zoals werklozen en ouderen, die als sociaal “onproductief” en afhankelijk werden beschouwd, werden samen met andere doelgroepen gezuiverd. In sommige gevallen werden zelfs degenen die al gevangen zaten geëxecuteerd alsof gevangenisstraf niet genoeg was., Op dezelfde manier werden specifieke nationale groepen (in het bijzonder “diaspora Naties” in de Sovjet-Unie, zoals etnische Duitsers, Polen, Grieken, letten, Koreanen en Chinezen) in 1937-1938 het doelwit voor zuivering in speciale massa operaties (“nationale operaties”). Veel mensen die op de een of andere manier werden geassocieerd met die doelgroepen werden ook gezuiverd., Hoewel deze massale operaties aanvankelijk concrete numerieke doelen hadden voor arrestatie en executie, resulteerde in de loop van hun uitvoering een wedstrijdachtige razernij door de geheime politieagenten, die op hun beurt werd gesanctioneerd door Stalin, in aantallen die de oorspronkelijke doelen ver overtroffen.de Grote Zuivering vertegenwoordigt het meest gewelddadige aspect van de Sovjet-Unie. Natuurlijk is het vertegenwoordigd in verschillende artistieke vormen, met name in de literatuur., Arthur Koestler, in zijn beroemde roman Darkness at Noon (1940), modelleerde zijn held naar Boecharin (een oude bolsjewiek die in 1938 werd geëxecuteerd), beschreef zijn capitulatie voor Stalins bloedige carnaval als het gevolg van zijn eigen revolutionaire ideologie: zijn vroegere strijd tegen Stalin en weigering om volledig te capituleren waren ernstige politieke misdaden in het gezicht van de ernstige bedreiging voor het voortbestaan van het regime door buitenlandse vijanden zoals Duitsland en Japan. De dichter Anna Akhmatova, wiens familie werd vernietigd door de Grote Zuivering, schreef erover in een beroemde reeks gedichten, Requiem., De gedichten werden geïnspireerd door een naamloze vrouw die, net als Akhmatova, talloze uren in de rij stond buiten een gevangenis in Leningrad. De vrouw “herkende”de beroemde dichter en fluisterde (“iedereen sprak daar fluisterend”) in haar oren: “kunt u dit beschrijven?”Akhmatova antwoordde:” Ik kan het.”De overgrote meerderheid van degenen die in deze jaren werden gezuiverd (en, wat dat betreft, voor en na onder Stalin) zijn sindsdien gerehabiliteerd als onschuldige slachtoffers van Stalins terreur. Waarom vond de Grote Zuivering plaats? Er is veel wetenschappelijk debat over dit onderwerp en er is geen consensus., Sommige invloedrijke oudere theorieën, die bepaalde aspecten van de Grote Zuivering goed verklaren, zijn ontoereikend gebleken om de omvang ervan te verklaren: dat Stalin alle vroegere oppositionisten wilde verwijderen, in het bijzonder de oude bolsjewieken die een zekere mate van onafhankelijkheid van de geest bezaten, of dat Stalin oude elitekaders wilde vervangen door jonge. Een nieuwe theorie is dat de Grote Zuivering deel uitmaakte van een gigantische social engineering poging., Dit verklaart echter niet de concentratie van de moorden in slechts twee jaar (1937 en 1938) en de noodzaak van het doden in plaats van opsluiting, laat staan de uitvoering van de “nationale operaties.”Een andere theorie is dat Stalin inderdaad geconfronteerd werd met een groeiende interne dreiging in het land, vooral van de ‘dekulakized’ boeren en andere onderdrukte elementen. Toch heeft deze interpretatie tot nu toe niet aangetoond of de dreiging inderdaad bestond of dat de dreiging zo sterk was toegenomen datstalin zich plotseling gedwongen voelde om massale zuiveringsoperaties te starten., Nog een andere theorie, die niet geheel nieuw is, beweert dat het een preventieve aanval was tegen alle echte en ingebeelde vijanden die een ernstige politieke dreiging van binnenuit zouden kunnen vormen in geval van oorlog van buitenaf. Dit, volgens critici, verzuimt om de social engineering aspecten van de zuivering te verklaren. Dus het debat gaat door.het is opmerkelijk dat Stalin en zijn handlangers zoals Vjatsjeslav Molotov en Lazar Kaganovitsj nooit faalden om de Grote Zuivering als een absolute noodzaak te verdedigen, ook al werden er fouten gemaakt en onschuldige mensen leden., Hun rechtvaardiging was dat zonder de Grote Zuivering het land zou hebben verloren van Nazi-Duitsland, omdat de interne “vijanden van het volk” zouden zijn opgestaan tegen de Sovjet-regering. Het was de Grote Zuivering die het mogelijk maakte om de achterhoede veilig te stellen voor oorlog. Een dergelijke rechtvaardiging is evenzeer hartstochtelijk betwist door velen die beweren dat het land de oorlog tegen Nazi-Duitsland niet heeft gewonnen dankzij de Grote Zuiveringen of Stalin ‘ s leiderschap, maar ondanks de zuivering en ondanks Stalin.

hoe de Sovjetmaatschappij reageerde op de Grote Zuivering is een andere moeilijke kwestie., Sommigen leken zonder twijfel de terreur tegen de “vijanden van het volk” te steunen, terwijl anderen slechts de officiële lijn toestonden. Veel opwaarts mobiele individuen profiteerden van de zuiveringen, maar er waren ook mensen die zich afvroegen wat gek leek te zijn. Toch waren er zeer, zeer weinig gevallen van openlijke onenigheid, omdat zelfs de Sovjetburgers die niet in de acties van de regering geloofden, geïntimideerd of bang waren en over het algemeen niet konden, of niet probeerden te begrijpen wat er gebeurde.,

na de Grote Zuivering hield

zuivering niet op met het einde van de Grote Zuivering. Op een lager niveau gingen ze door. De gebieden die in 1939-1940 in de Sovjet-Unie werden opgenomen, werden grondig gezuiverd van” burgerlijke ” en andere verdachte elementen. De oorlog tegen Nazi-Duitsland intensiveerde de jacht op verdachte spionnen, defaitisten, deserteurs en anderen, en na de oorlog werden veel mensen die verdacht werden van collaboratie gezuiverd., Tijdens en na de oorlog trok Stalin de politieke loyaliteit van bepaalde etnische groepen in twijfel (Tsjetsjenen, Krim-Tataren en anderen) en nam zijn toevlucht tot wrede etnische zuiveringen door hen volledig uit hun geboorteland te verwijderen. Alle Sovjet krijgsgevangenen en burgerarbeiders gerepatrieerd uit Duitsland na de oorlog werden zorgvuldig gescreend en velen werden gezuiverd. In westelijke grensgebieden zoals West-Oekraïne, waar nationalistische krachten tot in de jaren vijftig een burgeroorlog tegen de Sovjettroepen bleven voeren, waren de zuiveringsoperaties buitengewoon wreed. De Grote Zuivering werd echter niet herhaald., Zelfs de meeste Sovjetburgers die de wapens namen tegen het Rode Leger slaagden erin om te overleven in de Goelag. Zo was het in 1950 dat de Goelag bevolking zijn hoogtepunt bereikte onder Stalin.hoewel de zuiveringen de hele natie verwoestten, dienden ze de politieke leiding goed door verdachte leden uit de Communistische Partij, de regering en de Sovjetmaatschappij in het algemeen te verwijderen. De noodzaak van zuiveringen, die routinematig en soms met geweld werden uitgevoerd, was grotendeels het gevolg van het systeem van eenpartijdictatuur en het gebrek aan politiek pluralisme., Stalins obsessie met ‘vijanden’ maakte de zuiveringen een integraal onderdeel van de Sovjetpolitiek. De zuiveringen terroriseerden het hele land, zowel de elite als het gewone volk, waardoor op de een of andere manier bijna elke familie in de Sovjet-Unie onder Stalin werd getroffen. Hoewel de zuiveringen niet noodzakelijk impopulair waren, had de meerderheid van de bevolking geen andere keuze dan ze te accepteren en te leven onder de voorwaarden die door het regime werden gedicteerd.zie Alsoakhmatova, Anna; bolsjewisme; Goelag; Sovjet-Unie; Stalin, Jozef; terreur.

bibliografie

primaire bronnen

Akhmatova, Anna., De volledige gedichten van Anna Akhmatova. Vertaald door Judith Hemschemeyer en bewerkt door Roberta Reeder. Bijgewerkt en uitgebreid ed. Boston, 1994.

Chuev, Felix Ivanovich. Molotov herinnert zich: Inside Kremlin Politics: Conversations with Felix Chuev. Uitgegeven door Albert Resis. Chicago, Ziek., 1993. Zeer interessante memoires van een naaste medewerker van Stalin.

Davies, R. W., Oleg V. Khlevniuk, and E. A. Rees, eds. De Stalin-Kaganovich Correspondentie 1931-1936. Documenten vertaald door Steven Shabad. New Haven, Conn., 2003., Verzameling van uiterst geheime correspondentie tussen Stalin en zijn naaste collega Kaganovitsj, 1931-1936.

Getty, J. Arch, and Oleg V. Naumov. De weg naar terreur: Stalin en de zelfvernietiging van de bolsjewieken, 1932-1939. New Haven, Conn., 1999. Een verzameling van belangrijke documenten met betrekking tot zuiveringen en terreur.

Ginzburg, Lidiia. Zapisnye knizhki. Vospominannia. Esse. St. Petersburg, 2002.

Lih, Lars T., Oleg V. Naumov, and Oleg V. Khlevniuk, eds. Stalins brieven aan Molotov, 1925-1936. Vertaald door Catherine A. Fitzpatrick. New Haven, Conn., 1995., Verzameling van uiterst geheime correspondentie tussen Stalin en zijn naaste medewerker Molotov, 1925-1936.”Gosudarstvennyi terror v Sovetskoi Rossii, 1923-1953 gg. (istochniki i ikh interpretatsiia).”Otechestvennye arkhivy 2 (1992): 20-31. Bevat en bespreekt zeer nuttige en belangrijke gegevens over de statistieken van terreur.

secundaire bronnen

Brzezinski, Zbigniew K. The Permanent Purge: Politics in Soviet Totalitarianism. Cambridge, Mass., 1956. Een klassieke totalitaire interpretatie van zuiveringen.Conquest, Robert. De Grote Terreur: Stalins zuivering van de jaren dertig., New York, 1968. Een van de vroegste en meest uitputtende studies van de Grote Zuivering.

Fitzpatrick, Sheila. “Stalin and The Making of a New Elite, 1928-1939.”Slavic Review 38, no. 3 (September 1979): 377-402.

Getty, J. Arch. Origins of The Great Purges: the Soviet Communist Party Reconsidered, 1933-1938. New York, 1985.

–. “‘Excessen zijn niet toegestaan’: Massaterreur en stalinistisch bestuur in de Late jaren 1930. ” Russian Review 61, no. 1 (2002): 113-138.

Holquist, Peter. Oorlog Voeren, Revolutie Smeden. Cambridge, Mass., 2002.

Kuromiya, Hiroaki., Stalin ‘ s Industrial Revolution: Politics and Workers, 1928-1932. New York, 1988.

–. “Verantwoordelijk voor de Grote Terreur.”Jahrbücher für Geschichte Osteuropa 53, no. 1 (2005): 86-101.

Martin, Terry. The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939. Ithaca, N. Y., 2001.

Merridale, Catherine. Ivan ‘ s War: the Red Army 1939-45. London: Faber and Faber, 2005.Naimark, Norman M. Fires of Hatred: Ethnic Cleansing in Twentieth-Century Europe. Cambridge, Mass., 2001.Rigby, T. H. Communist Party Membership in the U. S. S. R., 1917-1967., Princeton, N. J., 1968.

Weiner, Amir. Zin maken van Oorlog: De Tweede Wereldoorlog en het lot van de bolsjewistische revolutie. Princeton, N. J., 2001.Wheatcroft, S. G. ” Towards Explaining the Changing Levels of Stalinist Repression in the 1930s: Mass Killings.”In Challenging Traditional Views of Russian History, edited by Stephen Wheatcroft, 112-146. New York, 2002.

Hiroaki Kuromiya